Ses dinge wat jy met jou sesjarige moet doen - oolfant.com: tuisskool in Afrikaans

Wat moet ek met my sesjarige doen, vra elke ma haarself af as haar kind naby skoolgaande ouderdom kom. Hoe weet ek ek doen genoeg? Doen ek te veel? Hoe stimuleer ek my kind sonder om hom moeg te maak vir leer? Louise Bodenstein van Otjiwarongo in Namibië antwoord die vraag: watter ses dinge moet jy met jou sesjarige doen.

1. Lees vir jou kind voor

Kenners beveel aan dat ŉ mens minstens ŉ uur per dag vir jou kind voorlees. As dit vir jou na ŉ lang tyd klink, begin dan net met vyftien minute per dag. Waarom voorlees? Hoekom nie wag tot die kind self kan lees nie? Hier is ŉ paar unieke voordele van voorlees.

Voorlees het hierdie 4 akademiese voordele

Voorlees stimuleer die kind se gehoorprosesse. Kinders vir wie daar baie voorgelees word, word beter lesers. Omdat hulle breine gewoond is aan die ritme en uitdrukkings in die taal, lees hulle gewoonlik baie vinniger en met meer begrip as kinders vir wie nie voorgelees is nie.
Voorlees stel so ‘n sesjarige bekend aan ŉ baie breër woordeskat as gewone praattaal. Hoe meer woorde jou kind ken, hoe beter kan hy dink.
Voorlees leer ŉ kind beter konsentreer en beter luister, ŉ waardevolle vaardigheid vir al sy verdere studie.
Om te luister na stories wat goed geskryf is, stel die kind bekend aan mooi uitdrukkings, oulike sinsnedes, idiome, ritme en rym van die taal. Alles dinge wat ‘n sesjarige leer om beter te kommunikeer.

Voorlees het hierdie 3 verbeeldings- en emosionele voordele

As jy vir jou kind voorlees, stimuleer jy sy kreatiwiteit. Die kind skep die karakters en gebeure in sy kop en sien die gebeure voor sy geestesoog afspeel. Dis ŉ baie beter as om na gebeure op ŉ skerm te kyk.
Die kind leef hom in die karakters se wêreld in en help hulle probleme oplos. So leer hy met sy medemens te empatiseer en ook wat is aanvaarbare sosiale gedrag. Jy kan dus jou kind letterlik emosioneelvolwasse LEES.
Vir my is die grootste voordeel aan voorlees die liefde en vertroue wat ons skep. Voorlees vorm ŉ onbreekbare band tussen ouer en kind. Vir altyd daarna assosieer die kind boeke met ŉ aangename, warm gevoel. Dit het tot gevolg dat die kind as volwassene ŉ leser sal bly, wat sal aanhou leer.

Met al hierdie voordele, klink ŉ uur per dag nog vir jou te lank?

2. Laat hom tel

Om te tel, klink so eenvoudig, maar die basis van Wiskunde lê in getalbegrip. Syfers bly abstrak as daar nie ŉ verband is tussen die syfer en die hoeveelheid wat dit voorstel nie.

Laat jou kind alles in en om die huis tel. In ons huis is agt mense. My vyfjarige kon op driejarige ouderdom vir my agt borde, agt messe en agt vurke gaan uithaal om die tafel mee te dek. Van die ses kinders is daar vier meisies en twee seuns. Dus moet daar vier pienk borde en twee blou borde gedek word.

Ook weet sy dat my een seun altyd minstens twee eiers eet, nes Pappa. Daarom moet ons tien eiers bak. Die baba sal nie ŉ hele stuk vleis eet nie, maar deel haar vleis met die tweede jongste. Daarom maak ons nie agt stukkies vleis gaar nie, maar net sewe stukkies. Maak getalle so vir jou kind konkreet.

“Push-ups” en die honderdkaart

My sewejarige seun was ses jaar oud toe hy besluit het syfers is die beste ding in die wêreld. Hy het besluit dat hy elke môre honderd opstote met die honderdkaart voor hom op die grond moet doen. Met sy oë volg hy dan die syfers soos wat die opstote vorder. Nodeloos om te sê, die opstote was maar halfhartig, maar die tellery nie. Toe ek hierdie jaar met hom Wiskunde begin doen, vlieg ons deur die werk! Hy het die graad 1 werk in een dag kafgedraf en ons kon na graad 2 werk aanskuif.

Hy tel gemaklik vorentoe tot by honderd en agtertoe tot by nul. Hy tel in twees, in vywe en tiene. Hy weet hoe om dinge te halveer en te verdubbel. Al hierdie dinge het hy aangeleer omdat hy tot by honderd en terug leer tel het. Syfers verteenwoordig nou vir hom ŉ konkrete hoeveelheid en is nie meer net abstrak nie.

3. Leer hom vorms en patrone

Teen ses behoort jou kind kleure en ook die basiese vorms soos reghoeke, driehoeke, sirkels, kubusse en so meer te ken. Indien nie, wys vir hom hierdie vorms uit soos julle dit in die alledaagse lewe teëkom. Julle kan ook oefen om basiese vorms te teken en ook prente teken wat net uit vorms bestaan soos ŉ huis met reghoeke vir mure, driehoeke vir ŉ dak, reghoeke of sirkels vir vensters.

Gebruik lekkergoed om patroontjies mee te bou

Patrone is ook baie belangrik vir goeie wiskundige ontwikkeling. Maak dit weer eens konkreet. Laat hom Smarties in patrone uitpak soos twee geel, een blou, drie rooi en herhaal. Ander items wat wonderlik hiervoor werk is knopies, munte, kraletjies, enige gekleurde lekkers. ŉ Wiskundestelletjie met vorms kan nuttig wees, maar dis nie nodig nie.

As jou kind sulke soort patrone onder die knie het, begin oor wiskundige patrone praat. Vra byvoorbeeld dat jou kind gewoonweg tot by 10 tel en dan moet hy verduidelik hoe het hy van 1 tot by 2 gekom en van 2 tot by 3. Hy het elke keer 1 bygetel. Gee nou vir hom patrone soos 2,4,6,8,10 of 1,3,5,7,9 en laat hy vir jou verduidelik wat die patroon is.

Ooreenkomste en verskille tussen dinge

Jy kan ook dinge groepeer en vra wat die ooreenkomste en wat die verskille tussen hulle is. Byvoorbeeld kat, hond, koei. Ooreenkomste: almal het vier bene en almal is soogdiere. Verskille: die eerste twee is troeteldiere en die laaste een is ŉ plaasdier.

Doen dit alles mondeling of met speletjies. Werkskaarte en skryfwerk is regtig op hierdie stadium onnodig.

4. Laat hom speel en aktief wees

Eintlik moes hierdie punt nommer een wees, aangesien ŉ kind se fisiese ontwikkeling direk verband hou met die ontwikkeling van alle ander terreine. Fisieke oefening en beweging beïnvloed onder andere ŉ kind se emosionele ontwikkeling, spraakontwikkeling, vermoë om te konsentreer, liggaamspostuur, kleinmotoriese ontwikkeling en vele meer.

Kinders moet speel. Voorskoolse kinders moet letterlik kilometers per dag aflê! Hulle moet spring en rol en klim! Hulle moet swaai en hang en balanseer! Vir my is die beste vir ŉ sesjarige die wye, oop natuur. Charlotte Mason het gesê kinders moet daagliks minstens drie ure in die natuur deurbring.

Wat is beter as ‘n regte boom en langgras om in weg te kruip?

Wat is beter as om ŉ regte boom te klim, langgras om agter weg te kruip, ŉ rots om oor te klouter, klippe om oor te spring, doring takke om voor te koes? Natuurlik is die natuur nie vir almal beskore of toeganklik nie. Dis hier waar ons mammas kreatief moet raak. As jy nie ŉ erf het nie, stel dalk ŉ binnenshuise hindernisbaan op. Daar is oulike idees op Pinterest. As jy ŉ erf het, kan jy met min geld en moeite ook ŉ hindernisbaan opstel wat jou kind elke dag ŉ paar keer moet voltooi.

Kyk op YouTube vir video’s met kinderoefeninge. As daar musiek en rympies by is – nog beter. My gunstelinge? Just Dance kids, Patty Schukla en Debbie Doo. Op Facebook skryf ek gereeld hoe belangrik fisiese oefening vir jou kind is.

Kinders moet ook stil speel

Kinders moet ook kan “stil speel”. Ek dink hier aan modder, sand, klei, blokkies, legkaarte, verf en teken. Hierdie aktiwiteite stimuleer ander dele van ŉ sesjarige se brein. Dit gee hom kans om kreatief te wees, rustig te raak en te dink.

As kinders nie heeltyd van buite gestimuleer word nie, leer hulle dink. Dit gee hulle kans om hulself emosioneel te stabiliseer. Kinders wat hierdie rustige, innerlike tyd gegun word, is ontspanne, gelukkige kinders. Ons dink ons bewys ons kinders ŉ guns deur hulle konstant te stimuleer, maar die teendeel is waar. Hulle het “vervelige” tyd nodig om dit wat hulle geleer het te kan konsolideer en verwerk. Soos ons dierbare Leendert van Oostrum van die Pestalozzi trust altyd gesê het: “ Los die kind!”

Maria Montessori het gesê: “Speel is die werk wat kinders doen”. Omdat ons ons kinders die reg van speel ontneem deur hulle konstant te stimuleer en toelaat om ure voor die TV te spandeer, het hulle sensoriese-integrasie-probleme, grootmotoriese en kleinmotoriese uitvalle, emosionele probleme, spraakprobleme en nog meer. Hierdie probleme kan drasties verminder word as ons ons kinders laat SPEEL.

5. Werk prakties met ŉ 6-jarige

ŉ Sesjarige kan nie vir langer as vyftien minute op ŉ slag konsentreer nie – so hou jou lessies kort. Maar as jy die lesse prakties en konkreet maak, kan jy dit dalk uitrek tot so dertig minute.

Hier gee Maria Montessori vir ons goeie raad. Leer jou sesjarige byvoorbeeld van die watersiklus deur vir hom ŉ eksperiment te wys. Laat hom leer lees en skryf met magneetletters wat hy op die vrieskas kan rondskuif. Leer hom Aardrykskunde met ŉ aardbol wat hy kan ronddraai. Deur teëls op die badkamervloer te tel, leer jy hom van oppervlak en omtrek. Leer hom van dinosourusse deur hulle verskillende groottes op grond uit te meet. Vir meer idees, gaan kyk op Pinterest.

Jou sesjarige is soos ŉ spons. Maar as jy wil hê hy moet onthou wat hy leer, laat die leer gebeur in die vorm van speel en doen.

6. Praat, praat, praat … en luister, luister, luister

Vir party mammas kom hierdie gedeelte maklik – maar introverte mammas (soos ek) moet deurentyd hierop let en daaraan werk. ’n Introverte ma voel redelik gou sy het nou genoeg woorde vir die dag gepraat – veral as sy ses kinders het. Maar was dit “gefokusde” praat? Vir ŉ kind om optimaal te ontwikkel, moet hy van babadae minstens 2100 woorde per dag hoor. Dit klink na verskriklik baie, maar kom basies neer op dat daar vir elke uur wat hy wakker is vyftien minute lank met hom gepraat word.

As jy vir jou kind voorlees, is ŉ deel van hierdie taak al gedek. Sing ook vir hom en leer vir hom rympies. Verduidelik konstant vir jou baba wat jy doen. “Mamma sit die ketel aan. Mamma gaan nou koffie maak. Ek is baie lus vir koffie. Wil jy ŉ bottel hê ? Hier, Mamma het vir jou ŉ lekker melk bottel gemaak.”

Verduidelik heeltyd wat jy doen en hoekom

Vir jou sesjarige kan jy dinge uitwys wat jy doen en verduidelik hoekom jy dit doen, of na nuwe goed wys as julle iewers heen ry en daaroor praat. By ŉ sesjarige raak dit nou meer van ŉ tweerigtinggesprek en daarom moet jy ook luister.

Luister is weer eens vir ŉ introverte ma ŉ uitdaging. Ek sal veel eerder met my eie gedagtes besig wees as om te luister na ŉ kind se onsamehangende relaas oor iets wat gebeur het. Maar ons moet ons kinders toelaat om te praat – en ons moet daarna luister! Hoe meer ŉ kind praat, hoe beter raak hy daarmee. Dis moeilik om jou gedagtes in woorde en sinne om te sit wat sin maak.

Louise Bodenstein en haar pragtige gesin.

Dis ŉ les wat ek op die harde manier geleer het. My oudste seun het ŉ spraakprobleem wat dit vir hom moeilik maak om wat hy dink in woorde om te sit. Na baie terapie, geduld en gebed voel dit darem al amper asof ons hierdie geveg wen. Maar ek verwyt myself dat ek nie vroeër opgelet het hoe moeilik dit vir hom is om hom uit te druk nie. As hy nie gou genoeg kon uitkry wat hy dink nie , het ek of een van die ander gesinslede sy sinne vir hom klaar gemaak. Dus het hy nie die praatoefening gekry nie wat hy dringend nodig gehad het.

Natuurlik is daar ook die emosionele kant van praat en luister. Dis hoe ons tred hou met wat in ons kinders se harte aangaan. Charlotte Mason het gesê: “Children are born persons.” Ek kan dit net beaam. Elke kind het sy eie unieke persoonlikheid en ons werk is om hulle saggies in die regte rigting te lei – soos wat Jesus met ons doen.

Meer oor Louise:

Sy tuisskool hulle ses pragtige kinders en is oorspronklik van Pretoria. As kennisvraat versterk sy haar passie vir tuisskool deur alles te lees waarop sy haar hande kan lê. Sy hou baie van Charlotte Mason se benadering.

Op skool het sy graag aan sport deelgeneem en het provinsiale kleure in hoogspring, verspring en naellope verwerf. Sy het ook aan gimnastiek en ballet deelgeneem. In Otjiwarongo is sy ’n gimnastiekafrigter op die dorp. Stuur vir haar ’n e-pos by : [email protected]