Shirley Erwee, ‘n tuisskoolma wat ander tuisskolers baie suksesvol help om voor te berei vir die GED® beantwoord 10 vrae oor hoe om vir dié eksamen voor te berei.  Veral hoe Afrikaanse tuisskolers dit moet doen. Sy gee sinvolle, nugtere raad.

1. Wat is die GED^®?

Dis ’n Amerikaans-gebaseerde skoolverlatingseksamen wat internasionaal, ook in Suid-Afrika, afgeneem kan word. Mens kan die eksamen net in Engels skryf.

2. Tel die GED^® as matriek?

Universities South Africa (USAf)  het onlangs sy regulasies rakende die uitreiking van buitelandse voorwaardelike vrystelling strenger gemaak. USAf het kennis gegee dat hy nie meer aansoeke vir Buitelandse Voorwaardelike Vrystelling van Suid-Afrikaanse GED^®-gegradueerdes sal oorweeg nie.

Baie buitelandse universiteite, wat hoogaangeskrywe graadprogramme aanbied, aanvaar egter steeds die GED^® vir toelatingsdoeleindes. Suid-Afrikaanse GED^®-gegradueerdes wat vir graadstudie wil inskryf, het die opsie om oorsese aanlyn universiteite te oorweeg.

Meer inligting hier: Online University Degrees

3. Het jy voorbeelde van mense wat die GED^® eksamen geskryf het en wat toe verder gaan studeer het?

Ja, daar is reeds talle tuisgeskoolde studente met ʼn GED® wat in ʼn verskeidenheid studievelde by universiteite en private kolleges in Suid-Afrika studeer.  Sien asseblief die antwoord hierbo oor onlangse beleidsveranderinge deur USAf.

Lees hier van hulle suksesverhale.

4. Op watter ouderdom kan mens die GED^® skryf?

Jy moet minstens 16 jaar oud wees. My raad is dat mens formeel vir die GED® begin voorberei as jou kind reeds 15 jaar oud is.

5. Dis mos net 4 vakke waaroor mens in die GED^® skryf, né?

Dis reg, ja:

1. Mathematical Reasoning

2. Science

3. Reasoning Through Language Arts

4. Social Studies

6.  Gestel my kind is jonger as vyftien. Hoe begin ek hom voorberei vir die GED^® matriek?

As jy so pas begin tuisskool het, stel ek voor jy gaan eers deur ‘n ontskolingstyd, waarin jy GEEN formele leerstelsel met jou kind probeer doen nie.

So baie ouers sukkel om die struktuur en grade van die skoolstelsel te laat vaar. Hulle is bang hulle kinders gaan agter raak, asof daar een of ander sperdatum in die lewe is wat hulle moet haal. As julle die GED® oorweeg, is daar geen sperdatum nie.  Talle kinders moet eers herstel van die emosionele skade van die formele skoolstelsel voor hulle gereed is om weer formeel te begin leer.

As jou kind traag is om selfs na so ‘n tydperk weer te begin leer, wil ek jou herinner aan oorlede Leendert van Oostrum se bekendste raad: “Los die kind!”

Sodra jou kind gereed is, sal hy wil leer. Gee hom tyd en ruimte. Soms kan dit tot twee jaar vat.

Regte-lewe-leer beteken jy betrek jou kind by die keuses

Die beste is om ‘n gesprek met jou kind te hê en te vra watter vakke en vaardighede:

1. Dink sy het sy NODIG om ‘n suksesvolle grootmens te wees?
2. WIL sy graag leer omdat sy daarvan hou?

Vors dan saam-saam na watter hulpbronne is beskikbaar om albei daardie stelle vakke en vaardighede te verwerf. Maak jou kind deel van die besluit en die soektog. Dis wat ek regte-lewe-leer noem.

Jy is nie meer deel van die stelsel nie. Jy kan vir jou kind ontwerperonderwys gee en boonop die “buskaartjie” na hoëronderwys, die GED®, ook op die koop toe in die hande kry.

Een van die groot voordele van die GED® is dat daar geen voorgeskrewe kurrikulum is wat jy gedwing word om te volg vir ‘n hele paar jaar voor jou kind die eksamen kan skryf soos met ander matriekmoontlikhede nie.

Gesinne wat die GED® kies, het meer tyd en vryheid om kinders toe te laat om dinge te leer waarin hulle belangstel. En dan doen hulle net die nodigste voorbereiding om oor die hekkie te spring wat vir hulle die kreditasie gee wat ander tevrede stel en ook aan hulle as ouers gemoedsrus gee dat hulle “skool” formeel afgehandel het.

7. Kan jy iets sê oor die voorbereiding van elkeen van die vier vakke vir die GED^®? Kom ons begin met die Wiskunde

Daar is talle Wiskunde programme in tuisskoolgeledere beskikbaar. Ek stel voor jy kies ‘n Wiskunde pakket waarvan jy hou en wat jou sak pas. Afrikaanse tuisskolers kan gerus Wiskunde eers in hulle moedertaal bemeester, maar ek stel voor dat hulle die jaar voor hulle die GED® gaan skryf, in Engels ook begin werk dat hulle kinders gewoond kan raak aan die Engelse terme.

My gunsteling is Math-U-See, maar jy kan enige Wiskunde handboek of kursus gebruik. Jou kind moet Algebra I en II, asook 2- en 3-dimensionele Meetkunde onder die knie hê om die GED® se Wiskunde deur te kom.

(Ek het ‘n lys gemaak van Wiskunde hulpbronne in Afrikaans. Teken op die vormpie onderaan hierdie bladsy by my poslys in en kry so toegang tot die lys –M)

Hier is meer inligting oor die Wiskunde afdeling

8.  Wat doen mens vir die Wetenskap van die GED^®?

Die GED® Wetenskaptoets sluit Biologie, Fisiese Wetenskap, Aardrykskunde en Ruimte-wetenskap in. Sestig persent van die wetenskapsvrae gaan oor basiese begrip, beginsels, konsepte, en die woordeskat van hierdie studievelde. Studente moet ook grafieke en grafiese voorstellings kan ontleed. Enige wetenskapsprogram wat jou kind se kennis oor hierdie studievelde verbreed, sal voldoende wees.

Weer eens kan Afrikaanse studente net eers die inhoud in hulle moedertaal verwerf, maar om die GED® eksamen deur te kom, sal hulle die vakterme in Engels ook moet ken.

Hier is meer inligting oor die Wetenskap deel van die eksamen

9.  Wat stel jy voor vir die voorbereiding van die Taalafdeling van die GED^®?

Hierdie toets fokus op drie dinge:

1. Leesbegrip
2. Taal- en grammatikale gebruik
3. Skryf

Die GED® verwag van studente om ‘n vyfparagraafopstel te skryf. Dus, om opstel-skryf aan te leer en in te oefen, is ‘n goeie plan. Baie studente vaar nie baie goed hiermee nie en dis beslis iets waaraan mens moet werk.

(Dis presies waarom ek my my skryfpakket SKRYF! saamgestel het. Kyk ‘n bietjie waaroor dit gaan en hoe dit jou kind stap vir stap hierdie sleutelvaardigheid sal aanleer. -M)

Die GED^® eksamen vra ook dat die student twee stukke objektief moet ontleed

Die afdeling in die vraestel oor die opstel verwag van die student om ‘n opstel te skryf nadat sy twee stukke gelees het wat in die eksamen verskaf word. Dié twee stukke verteenwoordig elkeen verskillende standpunte oor ‘n onderwerp. Die kandidaat moet die twee stukke lees en dan besluit watter standpunt word die beste ondersteun. Sy moet dan ‘n opstel skryf en bewyse uit die stukke aanbied om te wys waarom een standpunt beter as die ander een ondersteun word.

Ek wil net beklemtoon dat die kandidaat nie hoef te skryf oor watter standpunt hy dink die regte of ware een is nie. Hy word net gevra om die stukke wat gegee word, te ontleed en dan bespreek watter een van die argument ondersteun die betrokke standpunt die beste. Hierdie is ‘n spesifieke vaardigheid wat ingeoefen moet word.

Daar is nou ‘n kursus – in Afrikaans! – beskikbaar wat dit vir Afrikaanse tuisskolers moontlik maak om te leer om eers hierdie soort opstelle in Afrikaans te kan skryf. 

Klik op die prentjie hieronder en vind meer daaroor uit.

Voorlees bly een van die beste maniere om voor te berei vir die GED^®

Deur hardop vir jou kinders voor te lees, kry hulle blootstelling aan goeie woordeskat, komplekse grammatika en sinskonstruksie, styltegnieke en nog ‘n hele klomp ander dinge. Voorlees bou geleidelik die databasis van taal in hulle breine. Soos wat hulle ouer word, is hulle dan soveel beter toegerus om self taal met vernuf te kan gebruik.

Stories wat handel oor karakters en hoe hulle probleme te bowe kom, verhoudingskwessies, en hoe om vyande en vrese te oorkom, bied uitstekende lewenslesse aan kinders. Terwyl jy vir jou kinders voorlees, moedig hulle aan om krities na te dink oor die storie of die teks.

Die deel van die eksamen wat gaan oor redeneervermoë deur taal verwag ook van die kandidate om die dieper betekenis van die teks te snap. Dit sluit dinge in soos om afleidings te kan maak en in te sien dat sekere dinge in die teks gesuggereer word, alhoewel dit nie uitgespel is nie. Weer eens, help voorlees en dan ook bespreking daaroor jou kind oneindig baie om voor te berei hiervoor.

Hier is meer inligting oor die Taal-afdeling van die GED®

10. En wat doen mens vir die deel in die GED^® oor Sosiale Studies?

Ek beveel altyd literatuur-gebaseerde programme aan vir Sosiale Studies, want so baie kinders vind dit baie lekkerder om oor ander mense en plekke te leer deur stories eerder as om droë, vervelige feite in handboeke te probeer verteer. Goeie stories kan ook deur oud en jonk geniet word.

Jy moet aanhou om vir jou kinders voor te lees, selfs al is hulle oud genoeg om self te lees. Deur ‘n wye verskeidenheid tekste met jou kinders te deel en te bespreek kan jy jou kinders help om op ‘n dieper vlak na te dink oor wat hulle gelees het. Sulke stories en artikels oor nuusgebeure leer hulle om oor hul eie aannames, waardes en houdings na te dink. Hulle vind ook uit wat die norme op verskillende tye in die geskiedenis was, soos die houding jeens mans, vrouens, kinders, slawe en ander kulture. Hulle leer ook van politieke vooroordele en opponerende standpunte.

Lees, lees, lees en praat dan oor wat julle gelees het. So ontwikkel jou kinders nie net vaardighede wat hulle met die GED® toetse gaan help nie, maar kritiese dink- en redeneervaardighede vir die res van hulle lewens.

Hier is meer inligting oor die afdeling oor Sosiale Studies

Besoek Shirley se webwerf hier